ALEVİLİK YASAKLANIYOR!
•Alevi Kültürü, Alevilik, Cem, Cemevi Kurmak yasaklanıyor!
•İçişleri Bakanlığı’nın çeşitli bakanlıklara ve devlet kuruluşlarına gizli bir yazı yazarak Alevi Kültürü, Alevilik, Cem, Cemevi, Cem Evi Kurmak, Yaptırmak’ı yasaklamanın yollarını aradığı ortaya çıktı.
•İçişleri Bakanlığı “Alevi Kültürünü yaşatmak amacıyla” çalışma yapılamayacağını ilan etti!
•Bunun üzerine ilk olarak Ankara Valiliği harekete geçti. İlk yasaklama Ankara Cem ve Kültür Evleri Yaptırma Derneğine uygulandı. Ankara Valiliği amacı cem-kültürevi yaptırmak olan derneğin tüzüğünde yer alan CEM KÜLTÜR EVLERİ YAPTIRIR, CEM TÖRENLERİ DÜZENLER hükümlerine yasak getirdi.
•YASAKLAMAYA TEPKİ
“Aleviliği yasaklamak Türkiye’ye yapılabilecek en büyük kötülüktür!
Bin yıldır Anadolu toprakları üzerinde yaşanan Aleviliği kimse yasaklayamaz!”
ALEVİ BEKTAŞİ ADIYLA ÖRGÜTLENMEK
Her şey Alevi-Bektaşilerin kendi adlarıyla örgütlenmek istemeleriyle ortaya çıktı.
Uzun süredir bir araya gelerek ortak bir çatı altında toplanmayı amaçlayan Alevi-Bektaşi kuruluşları 15 Ağustos 2000 tarihinde Hacı Bektaş’ta birlik kararı almışlardı. Bu karar doğrultusunda yapılan hazırlık çalışmaları sona erdi ve 35 Alevi-Bektaşi örgütünü temsil eden kurucular 25 Eylül 2000 tarihinde Ankara’da ALEVİ BEKTAŞİ KURULUŞLARI BİRLİĞİ’nin kuruluşunu gerçekleştirdiler.
Aynı gün Ankara valiliğine gerekli belgeleri vererek kuruluşlarının tescil edilmesini istediler. Çünkü Dernekler Yasası kuruluş ve tescil için gerekli belgelerin hazırlanarak başvurulmasını yeterli buluyordu.
ANKARA VALİLİĞİ KEYFİ BİR TUTUMLA KURULUŞU ENGELLİYOR
Alevi-Bektaşi Kuruluşlar Birliğinin tescili Ankara Valiliği tarafından keyfi bir biçimde engellendi. Çünkü ABKB’nin tüzüğünde kuruluşun amacı:” ALEVİ-BEKTAŞİ KÜLTÜR VE ÖĞRETİSİNİN ARAŞTIRILMASI, YAŞATILMASI VE TANITILMASI İÇİN ÇALIŞMALAR YAPMAK, BU DOĞRULTUDA ALEVİ BEKTAŞİ KURULUŞLARI ARASINDA EŞGÜDÜM VE DAYANIŞMAYI SAĞLAMAK” olarak belirlenmişti.
Kuruluşun yapacağı işler ise:
“Alevi-Bektaşi kültür ve öğretisinin tanınması, kendisini gerçekleştirebilmesi, özgürce ifade edilebilmesi ve hukuksal güvence altına alınması için çalışmalar yapar.
Alevi-Bektaşi kültür ve öğretisinin gereksinimlerinin karşılanması ve sorunlarının giderilmesi için resmi merciler nezlinde girişimlerde bulunur.
Alevi-Bektaşi kültür ve öğretisinde önemli olan yer gün ve kişiler için etkinlikler düzenler yapılmakta olan anma ve kutlama etkinliklerin ortaklaşa yapılması doğrultusunda girişimlerde bulunur.
Alevi-Bektaşi kültür ve öğretisinin sorunlarının demokrasi ve laiklik ilkeleri temelinde çözüleceği gerçeğinden hareketle demokratik ve laik bir Türkiye’nin oluşturulması için kültürel ve bilimsel çalışmalar yürütür.
Alevi-Bektaşi kültür ve öğretisine yönelik karalamacı, yok saymacı davranış ve tutumlara karşı kamuoyu oluşturur.” şeklinde sıralanmıştı.
Ankara Valiliği Alevilerin kendi adlarıyla bu şekilde ortaya çıkmalarının önünü kesmek için kuruluşu engellerken kuruluşun tüzüğünü İçişleri Bakanlığına gönderdi. Bu engellemeye karşı kuruluş temsilcileri Ankara Valisine bir mektup yazarak bu yasal olmayan durumun ortadan kaldırılmasını ve kuruluşlarının bir an önce tescilini sağlamasını istediler.
Kurucular kurulu adına Ali Doğan tarafından imzalanan mektupta şöyle deniliyordu:
“Sayın Yahya GürAnkara Valisi
Alevi-Bektaşi Kuruluşları Birliği Kültür Derneği Kurucular Kurulu olarak Dernekler Yasası’nın ve Emniyet Müdürlüğü’nün istemiş olduğu belgeleri hazırlayarak 25.09.200 gün ve 15600 kayıt numarası ile başvuruda bulunduk.
Ancak tarafımıza bir alındı belgesi ve dernek kod numarası verilmedi. Tüzel kişilik kazanmış olmakla birlikte, tarafımıza kod numarası verilmediği için faaliyet gösterememekte sıkıntı çekmekteyiz.
Dernekler Yasası uyarınca, usulüne uygun olarak başvuru yapan derneğin tüzel kişilik kazanması ve ilgili derneğe bir kod numarası verilmesi gerekmektedir.
Hukukun üstünlüğünün her zaman gözetilmesi gerektiğine inanarak derneğimize kod numarası verilmesi için ilgililere gerekli emri vereceğinize güveniyoruz.”
VALİLİK AĞZINDAKİ BAKLAYI ÇIKARIYOR
Bu mektup üzerine mektuba cevap veren Valilik ağzındaki baklayı çıkarıyor ve Alevi Kuruluşu olduğu için derneğin tescil edilmediğini bildiriyordu. Kuruluşun tüzüğünde “Alevi Bektaşi Kültür ve Öğretisinin Araştırılması, Yaşatılması için araştırmalar yapmak, bu doğrultuda Alevi Bektaşi kuruluşları arasında eşgüdüm ve dayanışmayı sağlar, Cem ve Kültür Evleri açar, yapar, yaptırır, açılmasına katkıda bulunur’ ifadelerinin bulunuyor olması kuruluşun tebciline engel olarak gösteriliyordu.
Valiliğin cevap metinin bir tarihsel belge olarak buruya alıyoruz:
T.C. 02 Ocak 2001 ANKARA VALİLİĞİ
Emniyet Müdürlüğü
SAYI: B 05.1. EGM.4.06.00.12.02
(K) 2000/220908
KONU: Dilekçe
03.01.01 003592
Sayın: Ali DOĞAN
(Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı)
Sokullu Mehmet Paşa Cd. İğde Sk. No: 24 Dikmen-Çankaya
İLGİ: 01.11.2000 gün ve bila sayılı dilekçeniz.
İlgili sayılı dilekçenizde; Alevi Bektaşi Kuruluşları Birliği Kültür Derneği kuruluş evraklarını 2908 Sayılı Dernekler Kanunu’na uygun olarak Emniyet Müdürlüğü’ne 25.09.2000 gün ve 15600 sayılı yazı ile getirdiğiniz ancak tarafınıza alındı belgesi ve derneğe kod numarası verilmediği belirtilmektedir.
Adı geçen derneğin kuruluş evrakları üzerinde yapılan incelemede; 2908 Sayılı ve Dernekler Kanunu’nun 5. Maddesinin 5. bendinde, ‘Bölge, ırk, sosyal sınıf, din ve mezhep esasına veya adına dayanarak faaliyette bulunmak amacıyla dernek kurulamaz’ denilmesine rağmen, kurulması düşünülen dernek tüzüğünün amaç bölümünde; ‘Alevi Bektaşi Kültür ve Öğretisinin Araştırılması, Yaşatılması için araştırmalar yapmak, bu doğrultuda Alevi Bektaşi kuruluşları arasında eşgüdüm ve dayanışmayı sağlar, Cem ve Kültür Evleri açar, yapar, yaptırır, açılmasına katkıda bulunur’ gibi cümlelerin bulunduğu tespit edilmiştir.
İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğinin 20.06.1995 tarih ve 01730 sayılı yazıları ile ‘Ankara Cem Kültür Evleri Derneği’nin amacının 2908 Sayılı Dernekler Kanunu’nun 5 ve 6. maddelerinde belirtilen ‘Bölge, ırk, sosyal sınıf, din ve mezhep esasına veya adına, Türk Dil Kültüründen ayrı dil ve kültürleri koruma, geliştirmek ve yaymak amacı ile çalışma yapmak üzere dernek kurmanın mümkün olmayacağı’ bildirilmiş olup kurulması istenen ‘Alevi Bektaşi Birliği Kültür Derneği’ hakkında da 2908 Sayılı Dernekler Kanunu’nun 5. maddesi ile ilgili çelişkiye düşüldüğünden, adı geçen derneğin kurulup kurulmayacağı hususunda İçişleri Bakanlığına görüş sorulmuş olup, cevabi yazı beklenmektedir. İçişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliği görüş yazıları Valiliğimize intikal ettiğinde ayrıca tarafınıza tebliğ edilecektir.
Bilgilerinize rica ederim.
İsmail Özdemir
Vali a.
Vali Yardımcısı
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI HAREKETE GEÇİYOR
Alevi-Bektaşi Kuruluşlar Birliği’nin tüzüğünün İçişleri Bakanlığı’na gelmesi üzerine İçişleri Bakanlığı ne yapacağını bilmez bir tutum takınarak kurtuluş yolunu topu başka bakanlıklara atmakta arıyordu.
İçişleri Bakanlığı adı açıkça Alevi-Bektaşi olan, amacı ve yapacağı işlerle Alevi Öğretisini savunan bir kuruluşa karşı nasıl bir tavır takınmalıydı.
İçişleri Bakanlığı çeşitli bakanlıklara İçişleri Bakanı Sadettin Tantan adına müsteşar yardımcısı M.Rasih Özbek imzasıyla bir yazı göndererek bu bakanlıklardan “ALEVİLİĞİN YASAKLANIP YASAKLANMAMASI “ konusundaki görüşlerini istemek yoluna gidiyordu.
İçişleri Bakanlığı bu bakanlıklara tüzüklerinde Alevi Kültürü, Alevilik, Cem, Cemevi, Cem Evi Kurmak, Yaptırmak sözleri yer alan derneklerin ve yöneticilerinin cezalandırılıp cezalandırılmayacağını öğrenmek istediğini bildiriyordu.
Yani bu yaklaşımıyla İçişleri bakanlığı bir yasaklama yoluna gidebileceğini ve Alevilik adına söz söyleyen insanları cezalandırabileceğini ima ediyordu. Oysa dünya alem biliyordu ki yasaklanması düşünülen
Alevi Kültürü,
Alevilik,
Cem,
Cemevi,
Cem Evi kurmak, yaptırmak kavramları Alevi öğretisinin temelini oluşturmaktadır.
İçişleri Bakanlığından çeşitli bakanlıklara ve devlet kuruluşlarına gönderilen ve Aleviliği yasaklama girişimini belgeleyen bu gizli belgeyi tarihsel bir metin olarak buraya koyuyoruz:
ALEVİLİĞİ YASAKLAYALIM MI?
Dernekler Yasası yoğun eleştiriler alıyor. Yöneltilen bazı eleştirilerde haklılık payı olduğu bakanlığımızca da değerlendirilmektedir.
2908 Sayılı Yasanın 5. maddesinde kurulması yasak olan ‘Bölge, ırk, sosyal sınıf, din ve mezhep esasına veya adına dayanarak faaliyette bulunmak amacıyla dernek kurulamaz’ hükmünün özellikle Alevi kökenli vatandaşlarımız tarafından kurulan derneklere tüzüklerinde yeralan ‘Alevi Kültürü, Alevilik, Cem, Cemevi, Cem Evi Kurmak, Yaptırmak vb’ ifadeleri nedeniyle ceza hükümleri ile birlikte uygulanması gündeme gelmektedir.
Konunun hassasiyeti de gözönüne bulundurulacak tüzüklerin de yukarıda bahsedilen ifadeleri bulunduran dernekler hakkında 2908 sayılı yasanın 5, 37, 76. maddelerinin ilgili hükümlerinin uygulanıp uygulamayacağı hususunda görüşlerinizin bildirilmesini arz ve rica ederim.
M. Rasih Özbek
Bakan a.
Müsteşar Yrd.
İLK YASAKLAMA ANKARA’DA
İçişleri Bakanlığı gizli olarak Aleviliği yasaklamak için yazdığı yazının cevabını bekleyedursun ilk yasaklama Ankara Valiliğinden geldi. İlk yasaklama Ankara Cem ve Kültür Evleri Yaptırma Derneğine uygulandı.
Filen ve keyfi olarak Alevi Bektaşi Kuruluşlar Birliğinin tescilini engelleyen Valilik bu kez Ankara Cem Kültürevleri Yaptırma Derneğinin onaylanmış tüzüğünde yer alan Alevilikle ilgili ibarelere yasak getirerek bu hususların tüzükten çıkarılmasını aksi halde derneğin kapatılacağını dernek başkanına tebliğ etme yoluna gitti.
Ankara Valiliği amacı cem-kültürevi yaptırmak olan derneğin tüzüğünde yer alan CEM KÜLTÜR EVLERİ YAPTIRIR, CEM TÖRENLERİ DÜZENLER hükümlerine yasak getirdi.
İşte Belgesi:
TC
ANKARA VALİLİĞİ
EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ
SAYI: B.05.1.EGM.4.06.00.12.02
D.(3).06.41.102/1304
Tarih: 22.01.2001
ANKARA CEM VE KÜLTÜR EVLERİ YAPTIRMA DERNEĞİ BAŞKANLIĞI’NA
Derneğinizin tüzüğünde yapılan incelemede tespit edilen noksanlıklarla ilgili 17.01.2001 tarih ve 019474 sayılı yazı tarafınıza teslim edilmiştir.
2908 sayılı Dernekler Kanunun 10.Maddesi gereğince, derneğinizin tüzüğünde tespit edilen noksanlıkların 30 gün içerisinde giderilerek valilik makamından havaleli müracaat yazısı ile müdürlüğümüze getireceğiniz tarafınıza tebliğ edildiğine dair iş bu tebliğ ve tebellüğ belgesi birlikte imza edilmiştir. 22.01.2001
EKSİKLİK:
Tüzüğünüzün 2/C maddesinde yer alan
“CEM KÜLTÜR EVLERİ YAPTIRIR,
CEM TÖRENLERİ DÜZENLER” ibarelerinin tüzük metninden çıkarılarak
5 adet yeni şekli ile hazırlanmış tüzüğün 30 gün içinde getirilmesi.
Tebliği Eden:
Polis Memuru
Tebellüğ Eden:
Mehmet Uzun
Dernek Başkanı
ALEVİLİK YASAKLANIYOR
ALEVİLER CEZA VE YASAKLAMA TEHDİTİ İLE KARŞI KARŞIYA
İktidar çevreleri ilk kez açıktan açığa Aleviliği yasaklamak tavrını göstermektedirler. İlk kez Aleviler Alevi Öğretisini savundukları için yasaklama ve hapis cezası tehdidi ile yüzyüze geliyorlar.
Oysa Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 24.maddesinde “Herkes, vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir. İbadet, dini ayin, ve törenler serbesttir.
Kimse, ibadete, dini ayin ve törenlere katılmaya, dini inanç ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; dini inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz ve suçlanamaz.” hükmü yer alıyor olmasına rağmen Alevilik yasaklanmaya çalışılmakta, Alevilerin ibadet yeri olan Cemevlerinin kuruluşu engellenmekte ve Alevilerin ibadet biçimi olan Cemleri bir suç olarak nitelenmektedir.
YASAKLAMAYA TEPKİ
Aleviliği yasaklamak Türkiye’ye yapılabilecek en büyük kötülüktür!
Bin yıldır Anadolu toprakları üzerinde yaşanan Aleviliği kimse yasaklayamaz!
Laik bir ülkede devletin dini olamayacağına göre, devlet tüm din ve inançlara karşı aynı mesafede duracağına göre Alevilere yönelik bu tutumu laiklik ilkesiyle bağdaştırmak mümkün olmadığı gibi bu tutum tam tersine bağnaz dinci gerici bir tutum olmakla özdeştir. Bu tutumu ile iktidar bir mezhebin elemanı gibi hareket etmekte, bir mezhepten başka inanç ve kültür tanımamaktadır.
Aleviliğin yasaklanması, Alevi örgüt yöneticilerinin ve Alevi aydınların hapis cezaları ile tehdit edilmesi Türkiye’ye ne kazandıracaktır?
Her zaman laikliğin ve demokrasinin yılmaz savunucusu olmuş Alevilerin inanç ve kültürlerine getirilecek bir yasaklama Türkiye’nin daha da karanlığa batmasından başka bir sonuç vermez buna ise en çok bu halkın düşmanları sevinecektir.
ÇAĞRI:ALEVİLİĞİN YASAKLANMASINA SESSİZ KALMAYALIM
Demokrasiden, laiklikten, insan haklarından, özgürlüklerden yana olan herkese çağırıyoruz: Aleviliğin yasaklanmasına sessiz kalmayalım. Aleviliği yasaklamak Türkiye’ye yapılabilecek en büyük kötülüktür!
Alevilik Türkiye’nin emekten, demokrasiden, özgürlüklerden yana aydınlık yüzüdür!
Sessiz kalma!
Karanlığa küfredeceğine bir mum yak!
Ankara Cem Kültürevleri Yaptırma Derneği
0 312.3643924 Tel-Fax
YASAK…! YİNE ALEVİLİK YASAK…!
İçişleri Bakanlığı Alevi, Bektaşi, Cem ve Kültür Evleri kavramlarının yasak olduğunu bildirdi.
Alevi Bektaşi Kuruluşları Birliğine İçişleri Bakanlığınca 25 Haziran 2001 tarihinde gönderilen resmi yazıda Alevi, Bektaşi, Cem ve kültür evleri açar, yapar, yaptırır, açılmasına katkıda bulunur kavramlarının yasak olduğu bildirilerek bu kavramların ABKB tüzüğünden çıkarılması istenildi. Gönderilen resmi yazıda eğer bu kavramlar tüzükten çıkarılmazsa ABKB’nin kapatılması ve kurucu üyeler hakkında dava açılacağı uyarısında bulunuldu.
Alevi Bektaşi Kuruluşları Birliği mayıs ayında tüzel kişilik kazanmıştı.
T.C.
ANKARA VALİLİĞİ
Emniyet Müdürlüğü
SAYI : B.05.1.EGM4.06.00.12.02 25/06/2001
D(T)06-63-079/147832
KONU:Tüzük -Noksanlığı
ALEVİ BEKTAŞİ KURULUŞLARI BİRLİĞİ KÜLTÜR DERNEĞİ BAŞKANLIĞINA
Derneğinizin tüzüğü İçişleri Bakanlığınca yapılan incelemede tespit edilen noksanlıklarla ilgili Valiliğimizin 04/06/2001 tarih ve 147832 sayılı yazısı tarafınıza teslim edilmiştir.
2908 Sayılı Dernekler Kanunu’nun 10.maddesi gereğince, derneğiniz tüzüğünde tespit edilen noksanlıkların (30) gün içirsinde giderilerek, yeniden düzenleyeceğiniz ve 100.000.- TL’lik damga pulu yapıştırılmış (5) adet tüzüğün Valilik Makamından havaleli yazı ile Müdürlüğümüze getireceğiniz tarafınıza tebliğ edildiğine dair iş bu TEBLİĞ ve TEBELLÜĞ belgesi birlikte imza edilmiştir. 25/06/2001 TEBLİĞ EDEN : Oğuzhan PASİN Polis Memuru TEBELLÜĞ EDEN : Kurucu Üye Ali DOĞAN
T.C.
ANKARA VALİLİĞİ
Emniyet Müdürlüğü
SAYI : B.05.EGM.4.06.00.12.02 04 Haziran 2001
(T) 06-063-079/2001-106979
KONU: Tebligat
05.06.11*147832
İLGİ : a) 07.05.2001 gün ve bila sayılı yazınız.
b) İçişleri Bakanlığı’nın 25.04.2001 gün ve B.05.1.EGM.0.12.08.050099558 sayılı yazıları
c) İçişleri Bakanlığı’nın 24.05.2001 gün ve 1469-(06-63-079)-123499 sayılı yazıları.
İlgi (a) sayılı yazınız ile kurmuş olduğunuz derneğinizin tüzüğü incelenmek üzere gönderilmiş, (c) sayılı yazıda ise konunun İçişleri Bakanlığı’nın ilgi (b) sayılı yazılarına göre değerlendirilmesi istenilmiştir. İçişleri Bakanlığı’nın ilgi (b) sayılı yazısında ise;
2908 Sayılı Dernekler Kanunu’nun “Kurulması Yasak Olan Dernekler” başlıklı 5.maddesinin;
2.bendinde dil, ırk, sınıf, din ve mezhep ayrımına dayanılarak nitelikleri Anayasada belirten Türkiye Cumhuriyeti’nin varlığını tehlikeye düşürmek veya ortadan kaldırmak,
5.bendinde bölge, ırk, sosyal sınıf, din ve mezhep esasına vaya adına dayanarak faaliyette bulunmak,
6.bendinde Türkiye Cumhuriyeti ülkesi üzerinde, ırk, din, mezhep, kültür veya dil farklılığına dayanan azınlıklar bulunduğunu ileri sürmek veya Türk Dili’nden veya kültüründen ayrı dil ve kültürleri korumak, geliştirmek veya yaymak suretiyle azınlık yaratmak veya herhangi bir bölgenin veya ırkın veya sınıfın veya belli bir din veya mezhepten olanların diğerlerine hakim veya diğerlerinden imtiyazlı olmasını sağlayacak dernek kurulamayacağı belirtildiğinden, dernek tüzüğünüzün isim, amaç, yapacağı işler ve çalışma ilkeleri bölümlerinde geçen Alevi, Bektaşi, Cem ve kültür evleri açar, yapar, yaptırır, açılmasına katkıda bulunur ibarelerinin bulunması nedeniyle, 2908 Sayılı Dernekler Kanunu’nun 5.maddesine aykırılık teşkil ettiğinden dernek tüzüğünden bu ibarelerin çıkarılarak, 2908 sayılı Dernekler Kanunu’nun 10.maddesine göre yeniden düzenlenmiş ve 100 bin liralık damga pulu yapıştırılmış (5) adet tüzüğün (30) gün içerisinde Valiliğimize getirilmesini, aksi takdirde Dernekler Kanunu’nun 10/2 maddesini ihlalden aynı kanunun 50.maddesine göre derneğin feshi için ve aynı kanunun 5.-37. ve 76. Maddelerine göre geçici yönetim Kurulu üyelerine adli işlem yapılacağı hususunun bilinmesini rica ederim.
Ramazan URGANOĞLU
Vali a.
Vali Yardımcısı
